8.6.09

Etholiadau Ewrop

Fe fum i wrthi yn cnocio drysau a rhannu taflenni ar ran Plaid Cymru dros yr wythnos neu ddwy ddiwethaf, ond heb rhyw lawer o frwdfrydedd. Tydw i ddim yn credu bod yr Undeb Ewropeaidd yn gorff llywodraethol sydd yn gweithio yn arbennig o dda, a dwi'n credu mai sham llwyr yw ethol cynrychiolwyr i'r senedd pan fo'r grym yn aros gyda'r Comisiwn. Ond roeddwn yn fodlon mynd i ymgyrchu dros Blaid Cymru oherwydd fy mod yn credu bod canlyniad yr etholiad yn bwysig i'r blaid, yn fwy nac i'r wlad. Byddai canlyniad da wedi rhoi hwb i ni, a chreu momentwm ar gyfer yr Etholiad Cyffredinol.
A oedd neithiwr yn ganlyniad da? Heb weld yr union niferoedd o bob etholaeth (Helo BBC a Golwg 360?) mae'n anodd darogan yn fanwl. Ond dwi'n dueddol o gredu mae canlyniad siomedig a gafwyd i Blaid Cymru.
Rwy'n siwr y bydd rhai yn dadlau ei fod yn ganlyniad positif, oherwydd y gefnogaeth i Blaid Cymru o fewn yr etholaethau sydd yn cael eu targedu ar gyfer yr Etholiad Cyffredinol. Yn ogystal ac ennill mwyafrif yn Arfon/Caernarfon, Meirion-Dwyfor, a Dinefwr, llwyddodd y Blaid i "gipio" Mon, Ceredigion, Conwy, Gorllewin Caerfyrddin a Llanelli. Petai'r canlyniad yma yn cael ei ail-adrodd yn yr Etholiad Cyffredinol, fe fyddai'n fuddugoliaeth ysgubol i Blaid Cymru.
Felly o gymharu canlyniadau neithiwr gyda chanlyniadau'r Etholiad Cyffredinol (Prydeinig) diwethaf, mae'n un positif. Ond a yw honno'n gymhariaeth ystyrlon? Os ydym ni'n cymharu canlyniadau neithiwr gyda chanlyniadau Etholiad Cynulliad 2007, Gorllewin Caerfyrddin yw'r unig fuddugoliaeth newydd. Hynny yw, mae Plaid Cymru eisoes yn cynrychioli pob un o'r etholaethau eraill yn y Cynulliad. O gymharu neithiwr gyda 2007, felly, "dal" 7 etholaeth, a "cipio" 1 a wnaeth Plaid Cymru, nid "cipio" 5.
Mae'r gwahaniaeth yn un pwysig. Mae patrymau pleidleisio Etholiadau Ewrop yn dueddol o fod yn agosach at batrymau pleidleisio Etholiadau Cynulliad nac ydyn nhw at batrymau pleidleisio Etholiadau Cyffredinol. Mae'r turnout yn isel, ac mae 'na ganfyddiad ymysg rhai etholwyr nad oes arwyddocad i'r etholiad, ac felly yn gyfle i fwrw pleidlais brotest - dwy ffactor sydd wedi ffafrio Plaid Cymru yn draddodiadol.
Wrth gwrs, mae'n bur debygol y bydd Plaid Cymru yn cynyddu nifer ei Haelodau Seneddol yn yr Etholiad Cyffredinol nesaf. Ond a fydd 'na 7 pleidiwr yn mynd i San Steffan? Go brin. O ddilyn canlyniadau neithiwr, dwi'n dyfalu y canlynol

Arfon - Dal yn hawdd
Meirion Dwyfor - Dal yn gymharol hawdd
Dinefwr - Dal yn hawdd

Ceredigion - Cipio
Llanelli - Cipio, o fwyafrif bychan

Gorllewin Caerfyrddin - Colli, o fwyafrif bychan
Mon - Colli, o fwyafrif bychan

Gobeithio mod i'n anghywir, ond fe gawn ni weld.

#plaidcymru