Pedwar diwrnod i fynd......

Mae'r ymgyrch etholiadol yn tynnu tua'r terfyn, ac mae'r glaw wedi dod. Mae gen i rhyw 50 o dai dwi angen ymweld a nhw rhwng rwan a dydd iau, er mwyn sicrhau bod y cefnogwyr i gyd wedi cael o leiaf un ymweliad. Felly gwlychu fydd rhaid.
Ges i ddianc o'r ward prynhawn dydd sadwrn, ac ymweld a Porthmadog. Un o'r pethau anoddaf efo sefyll etholiad ydi gorfod bod yn neis efo pawb. Dwi'n greadur digon surbwch ar adegau, a mae pethau'n medru mynd ar fy nerfau fi'n hawdd. Ond fedra i ddim fforddio gwneud dim bod yn gwenu a bod yn glen efo pawb yn Gerlan, rhag ofn i mi golli pleidlais. Braf oedd cael mynd i Port, a bod yn rhydd i ganu corn a codi dau fys ar yrrwyr gwael, unwaith eto.

Blinder etholiadol

Wythnos sydd 'na tan yr etholiad, a dwi wedi ymla^dd. Dwi bron a gorffen mynd rownd y ward yn cnocio drysau, ond dwi heb gael ateb yn llawer iawn o'r tai, felly mae angen mynd yn ol. Ac ar ben popeth, mae angen sicrhau bod rhifyn nesaf Barn yn barod. Ar y funud, dwi'n codi ben bore, cerdded i lawr i'r swyddfa, gweithio tan ddiwedd y prynhawn ar Barn, mynd adref i weld y teulu am rhyw awr neu ddwy, ac yna canfasio am ddwy awr a hanner. Mae 'nghefn i'n brifio ar ol cerdded i fyny'r holl elltydd, a dwi'n breuddwydio am ffurflenni canfas.

Wrth gwrs, canlyniad hyn yw y bydd colli'r etholiad yn siom anferth i mi. Pan gychwynais i ar fy ymgyrch, roeddwn i'n derbyn y byddau Gerlan yn ward anodd i'w hennill, ac fe geisiais ddarbwyllo fy hun bod colli yn debygol iawn. Ond wrth i mi gyfarfod yr etholwyr, dwi wedi cael llawer iawn mwy o gefnogaeth nac yr oeddwn i'n disgwyl. Erbyn hyn, dwi'n argyhoeddedig bod modd ennill, ond yn bwysicach na hynny, dwi wirioneddol eisiau ennill.

Hwre!

Mae Battlestar Galactica yn ei ol. Mae cyfres 4 yn dechrau ar Sky nos fawrth, ond dwi wedi llwyddo i'w gwylio hi yn barod. Ac, fel arfer, mae'n wych.

Cynhyrchwyd y gyfres gyntaf o BSG (fel yr ydym ni geeks yn ei hadnabod hi) nol ar ddiwedd y 70au, ond fe'i hatgyfodwyd hi rhyw bedair blynedd yn ol, gan roi gwedd wahanol iawn iddi. Mae'r gyfres wedi ei lleoli mewn rhan anghysbell o'r bydysawd, lle mae'r ddynol ryw yn byw mewn gweriniaeth anferth sy'n rheoli 12 planed. Un dydd, daw hil o robotiaid deallus - y Cylons - a dinistrio'r 12 blaned hyn, gan adael dim ond 50,000 o bobl yn dal yn fyw. Mae'r 50,000 yma yn dianc, wedi eu gwarchod gan yr unig long ofod sydd wedi goroesi'r ymosodiad, y Battlestar Galactica. Mae chwedloniaeth y ddynol ryw yn son am blaned o'r enw Earth, ac felly mae'r lynges-ofod yn cychwyn ar daith i chwilio am y ddaear, gyda'r Cylons ar ei gwarthau.

Yn hyn o beth, mae'r gyfres newydd yn dilyn yr un premise a'r gyfres wreiddiol. Ond tra bo'r BDG gwreiddiol yn raglen hwyliog, deuluol, mae'r fersiwn newydd yn alegori dywyll sydd yn trafod y rhyfel yn erbyn terfysgaeth. Wrth i'r llynges deithio ar hyd y gofod, mae'n rhaid iddyn nhw wynebu cwestiynnau dwys ynglyn a hawliau dynol, llywodraeth filwrol, a phroblemau llywodraethu mewn amser o ryfel. Dwi'n digwydd gwybod - drwy gyfaill i mi - mai hon yw hoff raglen deledu pennaeth Amnesty UK. Nid lol blentynaidd yw'r darn yma o sci-fi, coeliwch fi. Dyma ddarn o ddrama wleidyddol, ddifrifol, sydd yn digwydd bod wedi ei leoli yn y gofod.

Wedi dweud hynny, dwi'n dueddol o gytuno a Charlie Brooker yn y Guardian heddiw. Os nad ydych chi wedi gwylio'r gyfres hon o'r cychwyn, does fawr o bwrpas dechrau gyda'r gyfres newydd yma. Prynnwch y DVDs os oes gennych awydd dechrau dilyn y gyfres gwyddonias orau ers blynyddoedd maith.

Crefydd Gerlan

Pan oeddwn i tua 13 oed, daeth hi'n bryd i mi gael fy nerbyn fel aelod llawn o fy nghapel lleol. Wedi dwys ystyried am rhyw bum munud, fe benderfynias i bod y cam mawr hwnw'n gyfle da i mi gael torri'n rhydd, ac fe ddywedais wrth fy rhieni nad oeddwn i'n bwriadu cael fy nerbyn, oherwydd mod i'n anffyddiwr. Ac ers hynny, dyw crefydd heb boeni rhyw lawer arna fi, a tydw i heb boeni crefydd.
Ond wrth gerdded o gwmpas Gerlan a Rachub yn canfasio ar gyfer yr etholiad, dwi wedi sylwi ar rywbeth rhyfedd. Petai dyn bach o mars yn glanio ar y ddaear, ac yn penderfynnu mynd am dro o gwmpas Gerlan a Rachub, fe fyddai'n debygol o feddwl mai Buddhism (Bwdiaeth?) yw prif grefydd yr ardal. Dwi wedi cnocio ar gannoedd o ddrysau dros yr wythnosau diwethaf, a heb weld yr un symbol Cristnogol (na Hindw, na Mwslemaidd chwaith). Ond mae 'na ddwsinau - yn llythrenol - o drigolion yr ardal wedi penderfynnu plannu Bwda bach tew tu allan i'w drws cefn, neu yn yr ardd. Ydi'r bobl yma i gyd yn Buddhists? Ta ydi'r Bwda wedi troi yn rhyw fath o fersiwn gyfoes o'r corach gardd? Oes 'na berygl bydd y ddau beth yn cael ei gyfuno rhyw ddydd, ac y bydd gerddi pobl yn llenwi gyda Bwdas yn pysgota, neu'r gwthio berfa. Neu, duw a'm helpo ni, Bwdas "powld" yn dangos eu tinau?

O.N.
Cyfeirio at yr erchyllbeth hwn ydw i
















yn hytrach na awgrymu dim byd cas am y Bwda a'i ddilynwyr. Dwi ddim ishio ffwndamentalydd Bwdaidd yn dod draw i drio torri mhen i ffwrdd.

Methiant pwy?

Mae 'na stori ddifyr ar wefan Cymru'r Byd bora 'ma. 'Methiant i ddenu cynghorwyr iau' yw'r pennawd, ac mae hi'n trafod oed pobl sy'n aelodau o gyngorau dosbarth Cymru. Digon teg. Ond yr hyn dwi'n fethu ei ddeallt yw'r gymhariaeth (feirniadol) sy'n cael ei gwneud yn yr erthygl. Mae Guto Thomas, yr awdur yn datgan "does dim newid wedi bod yn yr oedran ar gyfartaledd ers cyn yr etholiadau lleol diwetha yn ôl yn 2004". Onid ydi hyn yn hunan-amlwg? Hynny yw, yr un bobl sydd yn eistedd ar y cyngor heddiw ac oedd yn eistedd ar y cyngor ar ddechrau mis Mai 2004. Does 'na ddim etholiad wedi bod yn cyfamser, felly sut mae disgwyl i'r cyfartaledd oed newid? Onid ar ol etholiadau mis Mai yma y dylid gwneud y gymhariaeth?

Fel mae'n digwydd, mae gen i ddiddordeb personol yn y stori hon. Dwi'n ymgeisydd yn etholiadau Cyngor Sir Gwynedd eleni ar ran Plaid Cymru, a dwi'n meddwl mod i'n iawn i ddweud mai fi yw'r ieuengaf sy'n sefyll yn y sir. Fe sefais i bedair blynedd yn ol, ym Mangor; ond y tro yma dwi'n sefyll yn Gerlan, lle dwi'n byw erbyn hyn. Cyn 2004 roedd Gerlan ym meddiant Plaid Cymru. Newidwyd ffiniau'r ward, ac fe enillodd yr ymgeisydd Llafur o rhyw 30 pleidlais. Ond y tro hwnw, roedd 'na ddau incumbent yn brwydro yn erbyn eu gilydd. Y tro hwn, dwi'n newydd ddyfodiad, ac yn gorfod cystadlu gyda cynghorydd sydd yn uchel iawn ei barch yn lleol. Fe fydd hi'n dalcen caled i ddweud y lleiaf. Ond yr hyn sy'n fy nghysuro fi ydi mod i wedi cael nifer o bobl yn dweud eu bod am fwrw pleidlais drosta fi, oherwydd fy mod i'n wyneb newydd, ac yn perthyn i'r genhedlaeth iau. Gobeithio bod 'na ddigon ohonyn nhw i mi allu creu ypset ar Fai'r 1af.