Georgia ac Irac

Er ei fod i ffwrdd ar ei wylia, dyw GT ddim yn gallu cadw'n glir o'i flog - a da o beth yw hynny. Heddiw, mae ganddo neges yn trafod Rwsia a Georgia, sydd yn codi cwestiwn hynod o ddifyr. Mae GT yn dadlau nad oes gan Bush a Brown le i fod yn collfarnu Rwsia am ymosod ar Georgia, oherwydd eu bod nhw wedi gwneud union yr un fath yn Irac.
Mae gen i a GT farn wahanol iawn am Irac, ond dwi yn gweld ei bwynt yn y fan hyn. Y rheswm pam yr oeddwn i yn lled-gefnogol i ryfel Irac oedd oherwydd ei fod yn fodd o ddod a democratiaeth i wlad a oedd yn cael ei llywodraethu gan unben gormesol. Dwi'n ymwrthod a'r syniad bod yn rhaid parchu sofraniaeth pob gwlad fel ei gilydd. I mi, mae sofraniaeth yn deillio o'r bobl, ac os nad yw llywodraeth yn un ddemocrataidd, yna dwi ddim yn credu fod ar unrhyw wlad arall gyfrifoldeb i barchu ei ffiniau. Hynny yw, heb atebolrwydd democrataidd, does lywodraeth ddim sofraniaeth gwerth son amdano. Gwendid mwyaf ein trefn ryngwladol ni heddiw yw'r ffaith bod cyrff fel y Cenhedloedd Unedig yn gwrthod cydnabod y ffaith hon. Dwi'n llawer mwy cysurus gyda chyrff fel yr Undeb Ewropeaidd - sydd yn mynnu bod pob aelod yn cydymffurfio a safonau hawliau dynol - na chorff fel y Cenhedloedd Unedig, sydd yn credu bod Tsieina ac America yn haeddu yr un llais mewn materion rhyngwladol.
Dadl Rwsia yw bod pobl yn Ne Osetia - sydd yn ystyried eu hunain yn Rwsiaid - yn cael eu bygwth gan y wladwriaeth Georgaidd (Sioraidd?), a bod yn rhaid i Rwsia ymyrryd er mwyn gwarchod yr unigolion hyn. O dderbyn fy nadl i ynglyn a sofraniaeth, yna mae rhywun yn gallu gweld sut y mae dadl Rwsia - a dadl GT - yn rhyw hanner ddal dwr. Ond mae'n anwybyddu'r ffaith bod Georgia yn wladwriaeth ddemocrataidd, sydd yn parchu hawliau dinasyddion lleiafrifol - megis cymuned "Rwsiaidd" De Osetia.
Dyw'r gyfundrefn lywodraethol yn Georgia ddim yn un berffaith, o bell ffordd. Ond yn dilyn "Chwyldro'r Rhosod" nol yn 2003, mae pethau wedi gwella yn sylweddol yno. I ddweud y gwir, fe fyddwn i'n dadlau bod y sefyllfa ddiweddar yn Georgia dipyn iachach na'r sefyllfa yn Rwsia, lle mae cwestiynnau difri i'w gofyn ynglyn a natur eu democratiaeth.
Felly, i fynd yn ol at sylw GT, a oes modd cymharu Rwsia yn Georgia, ac America yn Irac? Wel, mae modd cymharu unrhywbeth, ond i mi, dyw'r gymhariaeth arbennig hon ddim yn dal dwr o gwbl. I ddweud y gwir, mae hi'n gymhariaeth ben-ucha'n-isa. Yn Irac, fe ymosododd America ar wlad ormesol, mewn rhyfel a arweiniodd at gryfhau'r drefn ddemocrataidd, a gwarchod hawliau dynol. Yn Georgia, mae Rwsia wedi gwneud y gwrthwyneb. Canlyniad y rhyfel hwn yw tanseilio democratiaeth a hawliau dynol.